"Kırık kalp"ten ölmek abartı gibi gelebilir ama bu gerçek bir tıbbi durumdur. Göğsünüzde gerçek fiziksel ağrıya neden olacak kadar şiddetli bir kalp kırıklığı hissettiyseniz, doktorların kırık kalp sendromu dediği durumu yaşıyor olabilirsiniz.

Yıllardır bu durum üzerine yapılan çalışmalarda nasıl tedavi edileceğine dair net cevaplar bulunamadı. Ancak son araştırmalar bizi bir tedavi bulmaya daha da yaklaştırabilir.

Peki, kırık kalp sendromu tam olarak nedir? Takotsubo kardiyomiyopatisi olarak da bilinen bu durum, kalp kasının geçici olarak zayıflaması ve kalp krizine benzer ciddi sağlık sorunlarına yol açmasıyla ortaya çıkar. Terim, Japonya'da, doktorların kalbin balonlaşan kısmının bir ahtapot tuzağına benzediğini fark etmesiyle ortaya çıkmıştır. "Ahtapot tuzak kabı" anlamına gelen Takotsubo, genellikle kalbin üst kısmı olan sol karıncığı etkiler.

Belirtileri kalp krizi veya diğer kalp yetmezliği belirtilerini taklit ettiği için bir doktor teşhisi şarttır. New York'taki Mount Sinai Sağlık Sisteminde kardiyovasküler eşitsizlikler direktörü Dr. Icilma Fergus, hasarı gösteren kan ve kalp yapısındaki anormallikleri tespit etmek için kan testi ve sonogram olmak üzere iki test kullanıldığını açıklıyor. Neyse ki, kırık kalp sendromu genellikle uygun tedavi ile geri dönüşlüdür. Bir sonogram, tipik bir kalp krizi tıkanıklığı olup olmadığını ve kalpteki anormalliğin kendiliğinden düzelip düzelmeyeceğini belirlemeye yardımcı olabilir.

Tam tetikleyiciler biraz belirsiz olsa da, Dr. Fergus gibi uzmanlar, sevilen birinin kaybı, zor ekonomik dönemlerde iş kaybı veya önemli bir ayrılık gibi büyük stresli olayların kalbi fiziksel olarak zayıflatabileceğine inanıyor.

Araştırmalar, kırık kalp sendromunun öncelikle 60'lı yaşlarındaki yaşlı kadınları etkilediğini, ancak giderek daha genç kadınlarda da görüldüğünü gösteriyor. Teşhisler 2000'li yılların başından beri artıyor. Kadınların neden daha fazla etkilendiği tam olarak anlaşılamasa da, Dr. Fergus bunun östrojen seviyelerindeki düşüş veya strese genel bir yatkınlıkla ilişkili olabileceğini belirtiyor.

Ancak her stresli olay kırık kalp sendromuna yol açmaz. Araştırmalar, bu durumu geliştirenlerin önceden var olan kalp rahatsızlıkları veya kalp sorunlarına yatkınlığı olabileceğini göstermektedir. Stres, kortizol seviyelerini yükseltebilir ve sempatik sinir sistemini etkileyerek katekolamin adı verilen maddelerin artmasına neden olabilir. Bu, kalbin çok hızlı atması veya düzgün çalışmaması nedeniyle işlev bozukluğuna yol açabilir.

Peki, egzersiz kırık kalp sendromu yönetiminde nasıl bir rol oynayabilir? The Guardian'a göre, Avrupa Kardiyoloji Derneği yıllık kongresinde sunulan bir çalışma, bir tedaviye doğru umut verici ilerleme gösteriyor. Çalışmaya 76 takotsubo kardiyomiyopatisi hastası katıldı. Bazıları bilişsel davranışçı terapi (BDT) alırken, diğerleri 12 hafta boyunca standart bakıma ek olarak aerobik, yüzme ve bisiklet gibi egzersiz programlarına katıldı. Egzersiz grubu, sadece standart bakım alanlara kıyasla daha fazla enerji ve daha iyi sağlık göstergeleri sergiledi; bu da egzersiz ve BDT'nin kalp yetmezliği ve hatta ölüm gibi ciddi yan etkileri azaltabileceğini düşündürüyor.

Egzersizin kalp hastalarına fayda sağlaması şaşırtıcı olmasa da, bu çalışmanın aynı zamanda bilişsel davranışçı terapinin sonuçları iyileştirmedeki potansiyelini vurgulaması dikkat çekicidir. Denemeye fon sağlayan British Heart Foundation'ın klinik direktörü Dr. Sonya Babu-Narayan'a göre, davranış terapisi kalp fonksiyonunu iyileştirdiği ve hastaların fiziksel uygunluğunu artırdığı gösterilmiştir. Bu yöntemlerin uzun vadeli sağkalım faydaları veya semptom rahatlaması sağlayıp sağlamadığını belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu belirtti. Vogue, yorum ve çalışmanın bir kopyası için Avrupa Kardiyoloji Derneği'ne ulaştı ancak yayın öncesinde yanıt alamadı.

Dr. Fergus, kalp yetmezliği, kalp krizi, düzensiz kalp atışı veya azalmış kalp fonksiyonu olan bireylere genellikle kardiyak rehabilitasyon veya egzersiz yapmalarının tavsiye edildiğini açıklıyor. Aynı mantığı uygulayarak, çalışmaların kırık kalp sendromu için de benzer sonuçlara varmasının mantıklı olduğuna inanıyor. Egzersizin kalbe oksijen akışını artırdığını, onu güçlendirdiğini ve ruh halini iyileştirdiğini de ekliyor.

Ruh sağlığı açısından, NYU Langone Health'te psikiyatri klinik doçenti Dr. Thea Gallagher da aynı fikirde olarak, kaygı ve sıkıntının sadece zihnimizde olmadığını, aynı zamanda bedenimizde de tezahür ettiğini vurguluyor. Beyin ve beden arasındaki bağlantıya dikkat çekerek, fiziksel sağlık için faydalı olan aktivitelerin fizyolojik semptomları hafifletebileceğini belirtiyor. Örneğin, aşırı kahve tüketimi gibi alışkanlıkları günlük 20 dakikalık bir yürüyüşle değiştirmek, ölçülebilir sağlık faydaları sağlayabilir ve kaygı ile depresyonu azaltabilir.

Egzersiz aynı zamanda zihinsel iyilik halini teşvik eden bir rutin oluşturur. Gallagher, yeni, öngörülebilir yapılar oluşturmanın, bunalmış veya derinden yas tutuyor hissedildiğinde özellikle yardımcı olabileceğini öne sürüyor.

Kırık bir kalp için hızlı bir çözüm ideal olsa da, şu anki en iyi yaklaşım en uygun sağlığı korumaktır. Dr. Fergus, kimin kırık kalp sendromu geliştirebileceğini tahmin etmenin zor olduğunu, ancak sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürerek ve risk faktörlerini yöneterek kendini korumanın ciddi sonuçların olasılığını en aza indirebileceğini tavsiye ediyor.

Bir güzellik veya wellness trendi hakkında sorularınız varsa, Vogue'un kıdemli güzellik ve wellness editörü beauty@vogue.com adresinden sizden haber almak ister.



Sıkça Sorulan Sorular
Elbette İşte daha sağlıklı bir kalp için egzersiz hakkında faydalı ve net SSS'lerin bir listesi



Başlarken: Temel Bilgiler



1. Egzersiz neden kalbim için bu kadar önemli?

Düzenli egzersiz, kalp kasınızı güçlendirir, kanı daha verimli pompalamasına yardımcı olur ve tansiyonunuzu ile kötü kolesterolünüzü düşürür. Bu, kalbinizdeki yükü azaltır ve kalp hastalığı riskinizi düşürür.



2. Ben tam bir acemiyim. Nereden başlamalıyım?

Yavaş başlayın. Haftanın çoğu günü, sadece 10-15 dakika tempolu yürüyüş gibi orta şiddette aktivite ile başlayın. Anahtar tutarlılıktır. Güçlendikçe süreyi ve yoğunluğu kademeli olarak artırın.



3. Kalbimin aslında ne kadar egzersize ihtiyacı var?

Çoğu yetişkin için, haftada birkaç güne yayılmış en az 150 dakika orta şiddette aerobik egzersiz veya 75 dakika yüksek şiddette aerobik egzersiz hedefleyin.



4. Kalbim için aerobik ve kuvvet antrenmanı arasındaki fark nedir?

Aerobik Egzersiz: Kalbiniz için yıldızdır. Kalp atış hızınızı sürekli olarak yükselterek kardiyovasküler fitnessı doğrudan iyileştirir.

Kuvvet Antrenmanı: Kas yaparak kalbinizi destekler, bu da kilo kontrolüne ve metabolizmanın iyileşmesine yardımcı olur.



Kalp Dostu Egzersiz Türleri



5. Yapabileceğim bazı kolay, düşük etkili egzersizler nelerdir?

Tempolu yürüyüş en iyilerinden biridir. Diğer harika seçenekler arasında yüzme, sabit bisiklet, su aerobiği ve eliptik bisiklet kullanımı yer alır.



6. İyi bir kalp antrenmanı için spor salonuna gitmeme gerek var mı?

Hiç de bile. Evde veya mahallenizde mükemmel bir antrenman yapabilirsiniz. Yürüyüş, koşu, merdiven çıkma, vücut ağırlığı egzersizleri ve çevrimiçi egzersiz videolarını takip etmek hepsi etkilidir.



7. Yüksek yoğunluklu interval antrenmanı (HIIT) kalbim için güvenli mi?

Yerleşik bir fitness temeli olan ve önceden kalp rahatsızlığı bulunmayan kişiler için HIIT çok faydalı olabilir. Ancak egzersize yeni başlıyorsanız veya bir kalp rahatsızlığınız varsa, herhangi bir yüksek yoğunluklu programa başlamadan önce doktorunuza danışın.



Yaygın Endişeler ve Güvenlik



8. Bir kalp rahatsızlığım var. Yine de egzersiz yapabilir miyim?