Uwaga, spoiler: W tym artykule omawiamy film Conclave z 2024 roku.

Świat został wstrząśnięty w tym tygodniu wiadomością o śmierci papieża Franciszka, którego przywództwo w Kościele katolickim przyniosło coraz bardziej postępowe – i często kontrowersyjne – stanowiska w kwestiach takich jak prawa osób LGBTQ+ czy imigracja.

Franciszek przeszedł też do historii jako pierwszy papież pochodzący z Ameryki Łacińskiej, co nawiązuje do kluczowego wątku z filmu Conclave z 2024 roku (obecnie dostępnego na Prime Video), opowiadającego o wyborze postępowego kardynała na następcę zmarłego papieża. Poniżej porównujemy, jak rzeczywisty proces sukcesji papieskiej w Watykanie ma się do wydarzeń przedstawionych w Conclave.

### Czy Kolegium Kardynałów rzeczywiście zbiera się, aby wybrać nowego papieża w konklawe?

Tak! Tradycyjnie 15–20 dni po śmierci papieża – po zakończeniu dziewięciodniowego okresu żałoby w Watykanie (zwanego novendiales) – kamerling, kardynał odpowiedzialny za nadzorowanie wyborów, zaczyna organizować konklawe.

W Conclave rolę niechętnego kamerlinga zagrał Ralph Fiennes. W rzeczywistości funkcję tę pełni obecnie kardynał Kevin Farrell jako tymczasowy przywódca Watykanu, przygotowujący się do nadchodzącego konklawe.

### Czy kardynałowie są naprawdę odizolowani od świata zewnętrznego?

Jednym z najbardziej wciągających elementów Conclave jest napięcie wynikające z odosobnienia kardynałów – co jest zgodne z rzeczywistością. Podczas konklawe kardynałowie mieszkają w prywatnych pokojach w rezydencji Domus Sanctae Marthae w Watykanie, całkowicie odcięci od świata zewnętrznego (bez telewizorów, telefonów, komputerów czy gazet). Zachowanie tajemnicy to nie żarty: podczas konklawe w 2013 roku po rezygnacji papieża Benedykta użyto zagłuszarek elektronicznych, a cały obszar przeszukano w poszukiwaniu ukrytych mikrofonów i urządzeń.

### Czy nowy papież potrzebuje większości dwóch trzecich głosów, aby wygrać?

Ta pełna napięcia zasada z Conclave jest prawdziwa. Głosowania odbywają się dwa razy dziennie, aż kandydat uzyska poparcie dwóch trzecich kardynałów. (Po każdych siedmiu głosowaniach następuje całodzienna przerwa na modlitwę i refleksję.) Choć najdłuższe w historii konklawe w XIII wieku trwało ponad dwa lata, współczesne wybory przebiegają szybciej – jak dwudniowe konklawe w 2013 roku.

### Czy w rzeczywistości kiedykolwiek wybrano osobę interpłciową na papieża?

Nie ma na to dowodów – ale nie oznacza to, że jest to niemożliwe. „Tak, osoba interpłciowa mogłaby zostać wybrana na papieża, tak jak niewątpliwie zdarzało się, że wybierano gejów” – powiedział David Gibson, dyrektor Centrum Kultury i Religii na Uniwersytecie Fordham, w wywiadzie dla British GQ w zeszłym roku.