Wegetariańska skóra nie jest już tylko dla marek wegańskich – jest wszędzie. Ale czym właściwie jest? Odpowiedź jest bardziej złożona niż tylko „wolne od okrucieństwa”. Choć niektórzy postrzegają ją jako zrównoważoną alternatywę dla skór zwierzęcych (co w niektórych przypadkach może być prawdą), większość wegańskiej skóry jest tak naprawdę wykonana z syntetycznych materiałów, takich jak plastik. Tutaj przyglądamy się zaletom i wadom wegańskiej skóry – czy to przelotny trend, część greenwashingu, czy prawdziwe rozwiązanie w walce ze zmianami klimatu.

### Czym jest wegańska skóra?
Termin „wegańska skóra” może być mylący, ale w istocie jest prosty. Tradycyjna skóra pochodzi ze zwierzęcych skór, głównie od krów z przemysłu mięsnego, choć może też być pozyskiwana od świń, owiec, węży, koni i innych zwierząt. Wegańska skóra, zwana też sztuczną, imituje wygląd i fakturę prawdziwej skóry, wykorzystując materiały syntetyczne lub roślinne, takie jak grzyby, liście ananasa, kaktus, korek czy skórki jabłek. Jednak większość wegańskiej skóry jest produkowana z tworzyw sztucznych na bazie ropy naftowej, takich jak polichlorek winylu (PVC) i poliuretan (PU). Dopóki materiał nie pochodzi od zwierząt – nawet jeśli jest bio-based, jak np. pancerzyki krewetek – uznawany jest za wegański.

### Wegańska skóra w modzie
Branża modowa zaakceptowała alternatywne skóry – od rybiej skóry po liście ananasa czy korek. Ekskluzywne marki, takie jak John Galliano, Prada i Christian Dior, eksperymentowały ze skórą rybią, co ma wielowiekową tradycję w kulturach rdzennych. Z kolei marki takie jak Nanushka i Hugo Boss postawiły wyłącznie na wegańskie alternatywy skóry.

### Sztuczna vs. prawdziwa skóra
Dla osób prowadzących wegański styl życia lub po prostu szukających opcji roślinnych, sztuczna skóra stanowi alternatywę dla tradycyjnych skór zwierzęcych. Prawdziwa skóra przechodzi skomplikowany proces: skóra jest solona, moczone w wapnie, garbowana i nasączana tłuszczami oraz olejami, aby zwiększyć jej miękkość i trwałość. Proces garbowania nadaje prawdziwej skórze charakterystyczny ziemisty zapach i sprawia, że z czasem staje się bardziej elastyczna.

Metody garbowania różnią się – niektóre wykorzystują ostre chemikalia, takie jak chrom, który zanieczyszcza wody i stanowi zagrożenie dla pracowników, podczas gdy inne opierają się na garbowaniu roślinnym z użyciem naturalnych materiałów, takich jak kora drzew, co jest bezpieczniejsze i bardziej ekologiczne. Dobrze utrzymana prawdziwa skóra może służyć przez dziesięciolecia.

Wegańska skóra ewoluowała poza tanie plastikowe imitacje. Alternatywy roślinne (choć wciąż trudne do masowej produkcji) zyskują popularność, z markami takimi jak Stella McCartney na czele. Jednak większość wegańskiej skóry wciąż opiera się na paliwach kopalnych, zwłaszcza w fast fashion. Nie jest to ekologiczne zwycięstwo, jak wielu sądzi – plastikowa wegańska skóra często ma krótszą żywotność, szybciej trafiając na wysypiska śmieci lub do punktów zbiórki niż prawdziwa skóra. Co więcej, w przeciwieństwie do naturalnej skóry, nie ulega biodegradacji.

Choć zarówno tradycyjna, jak i wegańska skóra mają swoje wady, trwa debata, która z nich jest bardziej zrównoważonym wyborem. Produkcja zarówno tradycyjnej, jak i sztucznej skóry wiąże się z użyciem chemikaliów. PVC emituje zanieczyszczenia i toksyczne substancje, podczas gdy skóra PU, choć mniej szkodliwa niż PVC, wciąż opiera się na paliwach kopalnych. Naprawdę ekologiczna wegańska skóra to ta wykonana z naturalnych włókien.

Która opcja jest lepsza?
Plastikowa wegańska skóra (PVC i PU) wciąż szkodzi środowisku, zwłaszcza gdy fast fashion promuje jednorazową kulturę ubrań. Jeśli unikasz skóry ze względów etycznych, rozważ alternatywy roślinne.

Z drugiej strony, tradycyjna skóra ma wysoki ślad węglowy, głównie z powodu hodowli bydła. Można jednak dokonywać bardziej zrównoważonych wyborów:
– Wybierz wysokiej jakości vintage’ową skórę.
– Jeśli kupujesz nową, postaw na marki stosujące rolnictwo regeneracyjne i garbowanie roślinne.
– Dbaj o swoje skórzane przedmioty i przekazuj je dalej, zamiast wyrzucać.

Ani wegańska, ani tradycyjna skóra nie są jeszcze w pełni zrównoważone, ale świadomy wybór – czy to roślinny, czy zwierzęcy – może pomóc zmniejszyć szkody dla środowiska.