### Zwiastun: „Potworne piękno. Feministyczna rewizja chinoiserie”
Wkrocz do Potwornego piękna – nowej, prowokacyjnej wystawy w The Met, która burzy kruchy fasadę chinoiserie – dekoracyjnego stylu z XVII i XVIII wieku inspirowanego wyobrażeniami Wschodu. To nie tylko subtelna ornamentyka: ekspozycja odsłania mroczne nurty egzotyzmu, płci i władzy utkane w porcelanie i złoconych przedmiotach.
Zobacz prace współczesnych artystek, takich jak Yeesookyung, której popękane naczynia spajane złotem kwestionują pojęcie doskonałości, czy surową sztukę performatywną Patty Chang, podważającą konwencje kobiecości. Zmierz się z groteską – syrenami o obwisłych piersiach, krwiożerczymi syrenami i ekstrawaganckimi posagami ślubnymi fetyszyzującymi uległość kobiet.
Kuratorka Iris Moon reinterpretuje chinoiserie przez feministyczny pryzmat, łącząc jej dziedzictwo ze współczesną przemocą wobec Azjatów i uprzedmiotowieniem kobiet. Od intrygującego XVIII-wiecznego lustra po udawaną mleczarnię królowej Marii II wystawa zadaje pytanie: A jeśli te dekoracyjne fantazje nigdy nie były tylko o przedmiotach, lecz o ludziach uwięzionych w ich ramach?
Przygotuj się, by zobaczyć chinoiserie – i jej potworne piękno – w zupełnie nowym świetle.
—
### Streszczenie (wersja angielska):
Wystawa Potworne piękno w The Met reinterpretuje chinoiserie, ukazując jej powiązania z egzotyzmem, rolami płciowymi i antyazjatyckimi stereotypami. Na ekspozycji znalazło się 200 dzieł – od historycznej porcelany (erotyzowane dzbany, arystokratyczne „trad wife” kostiumy) po współczesną sztukę (kintsugi Yeesookyung, Melony Patty Chang). Kuratorka Iris Moon łączy kolonialne fantazje z dzisiejszą przemocą, inspirowaną m.in. strzelaniną w Atlancie w 2021 roku. Centralnym punktem jest lustro z 1760 roku, przedstawiające Azjatkę z fajką, która dominuje w kadrze – symbol kluczowego pytania wystawy: Jak dziedzictwo chinoiserie ukształtowało postrzeganie kobiet i Wschodu? Odpowiedź jest równie olśniewająca, co niepokojąca.
—
### Zwiastun (rozszerzona wersja):
Chinoiserie – często postrzegana jako kapryśna, dekoracyjna i „kobieca” – zostaje na nowo odczytana na wystawie „Potworne piękno. Feministyczna rewizja chinoiserie” w Metropolitan Museum of Art. Ta przełomowa ekspozycja kwestionuje utrwalone stereotypy, zestawiając XVIII-wieczną europejską porcelanę ze współczesnymi pracami azjatyckich i azjatycko-amerykańskich artystek.
Od porcelanowego stołu do masażu Patty Chang – będącego refleksją o niewidzialnej pracy – po hipnotyzującą, pokrytą cekinami rzeźbę Potwór: Czarny Lee Bul, pulsującą mroczną energią, wystawa ukazuje, że dziedzictwo chinoiserie jest znacznie bardziej złożone niż zwykła dekoracja. Koreańska artystka Yeesookyung opisuje spotkanie z historyczną ceramiką jako duchowy powrót do domu: „jak odnalezienie utraconej matki”.
Przyglądając się przeszłości przez feministyczną soczewkę, Potworne piękno odsłania ukryte narracje o władzy, wyzysku i wymianie kulturowej. Jak zauważa kuratorka Moon, „potworność” – niegdyś określenie pejoratywne – staje się narzędziem do dostrzeżenia tego, co historia długo ignorowała.
Wystawa w The Met do 17 sierpnia 2025 roku.
(Uwaga: Zachowano spójność stylu, dostosowując niektóre metafory i idiomy do polskiego kontekstu kulturowego, np. „trad wife cosplay” przetłumaczono jako „arystokratyczne «trad wife» kostiumy”, aby uniknąć niezrozumiałego zapożyczenia. Wersja rozszerzona została wzbogacona o dodatkowy kontekst artystyczny.)